“เพิ่มพูน” จับมือชาว ศธ.เดินหน้าผลักดัน “ธนาคารหน่วยกิต เพิ่มโอกาสทางการศึกษาสำหรับทุกคน”

เมื่อวันที่ 16 พฤษภาคม 2567 ที่ ห้องแถลงข่าว อาคารราชวัลลภ ชั้น 2 กระทรวงศึกษาธิการ  ได้มีการแถลงข่าว เรื่อง “ธนาคารหน่วยกิต โอกาสทางการศึกษาสำหรับทุกคน” โดย พลตำรวจเอกเพิ่มพูน ชิดชอบ  รัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการ กล่าวว่า กระทรวงศึกษาธิการ ให้ความสำคัญและตระหนักเรื่องโอกาสทางการศึกษาสำหรับทุกคน โดยมุ่งเน้นลดภาระนักเรียนและผู้ปกครอง ให้ผู้เรียน “เรียนดี มีความสุข”ตามนโยบายของกระทรวงศึกษาธิการ  จึงได้มีการออกประกาศ เรื่อง แนวทางการดำเนินงานธนาคารหน่วยกิตระดับการศึกษาขั้นพื้นฐานและการอาชีวศึกษา พ.ศ. 2567  ซึ่งได้ประกาศในราชกิจจานุเบกษาแล้ว เมื่อวันที่ 30 เมษายน ที่ผ่านมา  โดยประกาศฉบับนี้จะเป็นกลไกสำคัญในการขับเคลื่อนระบบธนาคารหน่วยกิตระดับการศึกษาขั้นพื้นฐาน และการอาชีวศึกษาของประเทศไทยสู่การปฏิบัติและผลักดันไปสู่การดำเนินงานที่เป็นระบบอย่างชัดเจน เป็นการเปิดโอกาสให้ผู้เรียน และประชาชนได้นำผลการเรียน ผลลัพธ์การเรียนรู้ ทักษะจากการทำงานหรือทักษะเฉพาะ มาเทียบโอนสะสม และใช้ประโยชน์ในการเพิ่มคุณวุฒิการทำงานและการศึกษาต่อ ซึ่งจะก่อให้เกิดการพัฒนาตนเองตามความถนัดและความสนใจของตนเอง เปิดโอกาสให้มีการเรียนรู้และการฝึกอบรมใหม่ได้ตลอดเวลา โดยไม่จำกัดอายุ รวมทั้งสร้างโอกาสให้ประชาชนทั่วไปได้เพิ่มทักษะและพัฒนาทักษะใหม่ นำไปสู่การสร้างงาน สร้างรายได้ และการสร้างความสามารถในการแข่งขันของประเทศ

รมว.ศึกษาธิการ กล่าวว่า ธนาคารหน่วยกิต คือ ระบบที่เปิดโอกาสให้ผู้เรียนสะสมหน่วยกิตจากผลการเรียน การฝึกอบรม ประสบการณ์ หรือทักษะ นำไปใช้ต่อยอดในการศึกษาต่อ การเพิ่มคุณวุฒิ หรือการพัฒนาทักษะความสามารถของตน โดยมีวัตถุประสงค์หลัก 3 ประการ  คือ 1. ส่งเสริมการเรียนรู้ตลอดชีวิต ที่จะเปิดโอกาสให้ทุกคนเรียนรู้ได้ทุกที่ ทุกเวลา โดยไม่จำกัดวัยและคุณวุฒิ  การเชื่อมโยงการศึกษาในระบบ การศึกษานอกระบบ และการศึกษาตามอัธยาศัยเข้าด้วยกัน  2 .สนับสนุนการสะสมหน่วยกิต  ทำให้ผู้เรียนสามารถสะสมหน่วยกิตจากแหล่งต่าง ๆ เช่น การศึกษา การฝึกอบรม ประสบการณ์ หรือทักษะ  ไม่มีข้อกำหนดเรื่องระยะเวลาในการสะสม และระยะเวลาในการศึกษา  รวมทั้งสามารถเทียบโอนหน่วยกิตระหว่างสถานศึกษาได้  และ 3. พัฒนาระบบการศึกษา  โดยส่งเสริมให้สถานศึกษาพัฒนาระบบการจัดการศึกษาที่ยืดหยุ่น ตอบสนองความต้องการของผู้เรียน  ช่วยให้นักเรียน นักศึกษา พัฒนาทักษะ เพิ่มคุณวุฒิ เพื่อสำเร็จการศึกษาหรือการทำงาน  ลดเวลาการศึกษาในระบบสำหรับผู้เรียนที่มีความชำนาญอยู่แล้วให้ไปเรียนวิชาที่มีความสนใจเพิ่มเติม หรือใช้ร่นระยะเวลาในการเรียน  และเป็นกลไกสำคัญในการพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ของประเทศ

“เมื่อโลกมีการเปลี่ยนแปลง การศึกษาจำเป็นต้องมีการปรับตัวที่จะสร้างสังคมการเรียนรู้ตลอดชีวิต ยืดหยุ่น พร้อมปรับตัว ซึ่งเป็นยุคที่ต้องเรียนได้ทุกที่ ทุกเวลา  anywhere anytime ซึ่งธนาคารหน่วยกิต จะเป็นตัวช่วยที่สำคัญ ด้วยการเปิดโอกาสให้ผู้เรียนและประชาชนได้นำผลการเรียนหรือผลลัพธ์การเรียนรู้มาเทียบโอนสะสม และใช้ประโยชน์ในการเพิ่มคุณวุฒิการทำงานและการศึกษาต่อ ทุกองค์กรที่เกี่ยวข้องจึงได้ผนึกกำลังขับเคลื่อนให้เกิดความสำเร็จภายใต้แนวทางจับมือไว้ แล้วไปด้วยกัน”พล.ต.อ.เพิ่มพูนกล่าวและว่า กระทรวงศึกษาธิการยังมุ่งเน้นถึงความต้องการของผู้เรียนที่มีความสามารถเป็นเลิศที่ต้องการลดเวลาเรียนในระบบ ประหยัดเวลา และประหยัดค่าใช้จ่าย ด้วยวิธีการสอบเทียบวัดระดับความรู้การศึกษาขั้นพื้นฐาน ซึ่งรับผิดชอบโดยกรมส่งเสริมการเรียนรู้ เป็นการส่งเสริมและเปิดโอกาสให้บุคคลที่มีความรู้ ทักษะ และมีความเป็นเลิศทางปัญญาให้สามารถเข้ารับการทดสอบและประเมินวัดระดับเพื่อให้ได้รับวุฒิการศึกษาระดับการศึกษาขั้นพื้นฐาน ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 ซึ่งขณะนี้สถาบันทดสอบทางการศึกษาแห่งชาติ (สทศ)กำลังจัดทำเครื่องมือที่ใช้ในการประเมินอยู่ โดยคาดว่าจะเริ่มดำเนินการได้ในภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2567

ทั้งนี้ กระทรวงศึกษาธิการได้บูรณาการการขับเคลื่อนธนาคารหน่วยกิต  โดยสำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา  ได้ดำเนินการจัดทำประกาศกระทรวงศึกษาธิการ เรื่อง แนวทางการดำเนินงานธนาคารหน่วยกิต  ระดับการศึกษาขั้นพื้นฐานและการอาชีวศึกษา พ.ศ. 2567  เพื่อเป็นกลไกสำคัญในการขับเคลื่อนระบบธนาคารหน่วยกิตระดับการศึกษาขั้นพื้นฐานและการอาชีวศึกษาของประเทศไทยสู่การปฏิบัติและผลักดันไปสู่การดำเนินงานที่เป็นระบบชัดเจน โดยหน่วยงานต้นสังกัดที่เกี่ยวข้องจะไปจัดทำประกาศหลักเกณฑ์ตามระดับการศึกษาและรูปแบบการศึกษาต่อไป ดังนี้

1. สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน จัดทำหลักเกณฑ์และแนวทางการดำเนินงานธนาคารหน่วยกิตระดับการศึกษาขั้นพื้นฐาน รูปแบบการศึกษาในระบบ
2. กรมส่งเสริมการเรียนรู้ จัดทำหลักเกณฑ์และแนวทางการดำเนินงานธนาคารหน่วยกิตระดับการศึกษาขั้นพื้นฐาน รูปแบบการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย
3. สำนักงานคณะกรรมการการอาชีวศึกษา จัดทำเกณฑ์และแนวทางการดำเนินงานธนาคารหน่วยกิต การอาชีวศึกษา รูปแบบการศึกษาในระบบ การศึกษานอกระบบ และการศึกษาระบบทวิภาคี
4. สำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมการศึกษาเอกชน ส่งเสริม การทำความร่วมมือกับหน่วยงาน จัดทำหลักสูตรโรงเรียนนอกระบบ หลักสูตรระยะสั้น เพื่อการสะสมและใช้ในระบบธนาคารหน่วยกิต รวมทั้งจัดทำหลักเกณฑ์และแนวทางการดำเนินงานธนาคารหน่วยกิตโรงเรียนเอกชนนอกระบบ

ซึ่งประกาศทั้ง 4 ฉบับ นี้จะออกภายในภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2567 นี้